Alfabet en Talen
Noanna, mijn kleindochter van zes, leert lezen. Elke dag heeft zij een nieuwe letter van het alfabet die zij kan lezen, uitspreken en schrijven. Zij leert natuurlijk Nederlands lezen, met woorden geschreven met de letters van het alfabet. Dit zal niemand verbazen.
Als wij naar de Bijbel kijken, dan zijn er drie verbazingwekkende zaken, die wij moderne mensen meestal niet beseffen. Wat zijn die zaken? In het kort, (1) het Oude Testament is oorspronkelijk (en nu nog) geschreven met de letters van een alfabet, en niet in spijkerschrift. Overigens oorspronkelijk zonder dat alle klinkers werden aangeven. Enige gedeelten waaronder Daniel 4 t/m 7 zijn in het Aramees. (2) Het Oude Testament is geschreven in de Hebreeuwse taal, en niet in het oude Akkadisch dat honderden jaren lang de taal van de diplomatie was. (3) Het Nieuwe Testament is geschreven in de Griekse taal gangbaar ten tijde van Jezus, en niet in Aramees of Hebreeuws.
Spijkerschrift en alfabet
Vanaf ongeveer 3300 voor Christus kwamen er met de opkomst van landbouw aan de rivieren de Eufraat en de Tigrus in wat nu Irak is, grote steden, zoals Babel. Daar ontstond schrift, en wel spijkerschrift. Dit was een systeem van tekens in klei gedrukt waarmee zaken en getallen aangeduid werden. De tekencombinaties konden voor hele woorden staan of voor lettergrepen. Er waren zo’n duizend tekens. Alleen een kleine elite kon die veelheid aan tekens lezen. Duizenden jaren lang was spijkerschrift het middel om internationaal te communiceren.
Het oudste voorbeeld van alfabetgebruik gebruikt komt uit de Sinaï woestijn, dicht bij oude mijnen, die door de Egyptenaren waren gebruikt. Die woorden dateren van rond 1500 voor Christus. In de plaats Oegarit is alfabet in spijkerschrifttekens gevonden van 1300 voor Christus.
In 1100 voor Christus hebben de Feniciërs een alfabet met 22 letters. Dat waren alleen de medeklinkers. Dit alfabet is de basis van het Hebreeuwse alfabet, maar ook van de Griekse, Romeinse en dus ook de westerse alfabetten. In 1100 voor Christus hebben de Feniciërs een alfabet met 22 letters. Dat waren alleen de medeklinkers. Dit alfabet is de basis van het Hebreeuwse alfabet, maar ook van de Griekse, Romeinse en dus ook de westerse alfabetten. De Feniciërs waren zeelui en handelaren. Zij hebben steden gesticht in Noord Afrika, zoals Carthago. Alfabetschrift was gemakkelijk te leren en te gebruiken. Toch bleef spijkerschrift de norm voor internationale politiek.
Romeinse en dus ook de westerse alfabetten. In 1100 voor Christus hebben de Feniciërs een alfabet met 22 letters. Dat waren alleen de medeklinkers. Dit alfabet is de basis van het Hebreeuwse alfabet, maar ook van de Griekse, Romeinse en dus ook de westerse alfabetten. De Feniciërs waren zeelui en handelaren. Zij hebben steden gesticht in Noord Afrika, zoals Carthago. Alfabetschrift was gemakkelijk te leren en te gebruiken.
Het Oude Testament is geschreven in alfabetschrift. Daarmee was het gemakkelijker te lezen. Het was kennelijk Gods bedoeling dat de Bijbel gelezen kon worden door zo veel mogelijk mensen en niet slechts een kleine elite. Hieronder is Zefanja 3:8 in Hebreeuwse letters, zonder klinkers, te lezen van links naar rechts.
8 לכן חכו־לי נאם־יהוה ליום קומי לעד כי משפטי לאסף גוים לקבצי ממלכות לשפך עליהם זעמי כל חרון אפי כי באש קנאתי תאכל כל־הארץ׃
(Zeph. 3:8 UWTT)
En nu met klinkers en accenten
8 לָכֵ֤ן חַכּוּ־לִי֙ נְאֻם־יְהוָ֔ה לְי֖וֹם קוּמִ֣י לְעַ֑ד כִּ֣י מִשְׁפָּטִי֩ לֶאֱסֹ֙ף גּוֹיִ֜ם לְקָבְצִ֣י מַמְלָכ֗וֹת לִשְׁפֹּ֙ךְ עֲלֵיהֶ֤ם זַעְמִי֙ כֹּ֚ל חֲר֣וֹן אַפִּ֔י כִּ֚י בְּאֵ֣שׁ קִנְאָתִ֔י תֵּאָכֵ֖ל כָּל־הָאָֽרֶץ׃
(Zeph. 3:8 WTT)
Hebreeuwse, Griekse en Romeinse letters kunnen ook als cijfers gebruikt worden. De letters hebben een bepaalde getalswaarde (bijvoorbeeld a=1; b=2). Echter (en dit is belangrijk!!) in de tekst van de Bijbel worden getallen echter altijd voluit geschreven, dus niet 2 maar twee.
Dat geldt ook voor het getal van het beest, zeshonderdzesenzestig in Opbenbaring 13:18. De getalswaarde van 666 is erg laag voor een naam in het Grieks, want dan tellen de klinkers mee.
De naam “Nero caesar” geschreven in Hebreeuws telt wel 666. Waarschijnlijk wisten de eerste lezers al dat Nero, de eerste vervolger van de kerk, hiermee bedoeld was. (Tijdens de Tweede wereldoorlog was de Duitser Seyss-Inquart Rijkscommissaris in Nederland. Hij werd destijds door Nederlanders vaak aangeduid als 6 ¼).
Ofschoon Nero in 66 zelfmoord pleegde, was er daarna een wijdverspreide gedachte dat hij niet dood was. Hij was naar de Parten gegaan en zou terugkomen met een geweldig leger. In de later toegevoegde kantlijnaantekeningen van de Hebreeuwse Bijbel worden wel letters als cijfers gebruikt. Dan staat er een stip op.
Geen Akkadisch maar Hebreeuws
Dat het Oude Testament geschreven is in het Hebreeuws lijkt vanzelfsprekend. Immers, dit is toch de taal van het Joodse volk? Ja, maar de taal zelf lijkt het meeste op de talen die al in het land Palestina gesproken werden voordat de Israëlieten er kwamen. Jes.19:18 spreekt van de “taal van Kanaän” en dit is Hebreeuws. Er zijn veel meer spijkerschriftoverblijfselen in het land Israël gevonden dan overblijfselen in Hebreeuws.
De tekstvondsten in Hebreeuws uit het oude Israël zijn besproken door K.A.D. Smelink, Neem een boekrol en schrijf. Boekencentrum Zoetermeer, 2006.
Het Oude Testament is dus geschreven in de volkstaal van Israël, en niet in de internationale taal van de elites. Historici zullen erop wijzen dat andere staten die Israël omringden ook gebruik maakten van alfabet en eigen taal om de eigen identiteit te benadrukken. Dat is waar. Maar nog belangrijker is dat God wil dat Zijn Woord verstaan wordt.
Het Nieuwe Testament is in het Grieks geschreven
Eeuwen lang waren de Grieken al zeevaarders en handelaren. Grieken dienden zelfs in het leger van Nebukadnezar. Zij hebben steden gesticht in Sicilië en Italië. Zij hebben de Griekse taal enigszins vereenvoudigd. Dit werd echt de taal van de landen rondom de Middellandse zee nadat Filips II, Koning van Macedonië, Griekenland veroverde. Na zijn dood heeft zijn zoon, Alexander de Grote het Perzische rijk veroverd. Grieks was de gemeenschappelijke taal in zijn leger. Ook in de eeuwen na zijn dood bleef Grieks de belangrijkste taal.
Het was zo belangrijk dat rond 300 voor Christus de eerste vijf boeken van het Oude Testament vanuit het Hebreeuws in het Grieks werden vertaald. De overige boeken volgden later. Die vertaling heette de vertaling van de Zeventig (afgekort LXX, hetgeen 70 is in Romeinse letters).
Het is mogelijk dat Jezus Grieks kende. Hij zal ook het Oude Testament in het Hebreeuws hebben gekend. Toch was zijn moedertaal Aramees, de taal die vanaf de Babylonische ballingschap het meest gebruikelijk was onder Joden. Zo noemt Jezus God “Abba “, hetgeen vader is in Aramees. Er zijn zelfs vertalingen van Oud Testamentische boeken in het Aramees, die Targums heten. Toch zijn alle boeken in het Nieuwe Testament in het Grieks geschreven. Daarmee zijn de gedachten toegankelijk voor de vele Griekssprekenden rond het Middellandse zeegebied.
Conclusie
Islamieten stellen dat de Koran eigenlijk niet vertaald kan worden. Hij kan alleen naverteld worden. De Bijbel is anders, die kan en moet vertaald worden in alle talen. God wil dat zijn Woord bekend en begrepen zal worden door zo veel mogelijk mensen. Daarom is het Oude Testament in alfabetschrift en in het Hebreeuws. Daarom is het Oude Testament in het Grieks vertaald. Daarom is het Nieuwe Testament in het Grieks geschreven. Daarom is de Bijbel ook voor Nederlanders beschikbaar in een aantal vertalingen in het Nederlands.
